spojrzeć prawdzie w oczy

spojrzeć pf: spojrzeć prawdzie w oczy der Wahrheit ins Auge sehen;

spojrzeć śmierci w oczy dem Tod ins Auge sehen;

spojrzeć sobie w oczy sich in die Augen schauen; →LINK="spoglądać" spoglądać

* * *

truth; szczera prawda plain truth; gorzka prawda bitter truth; ziarno prawdy grain of truth; nie ma w tym, co mówisz, za grosz prawdy there isn't a grain of truth in what you're saying, there isn't an iota of truth in what you're saying; (to) prawda it's true; prawda! true!; jest ciepło, prawda? it's warm, isn't it?; lubisz go, prawda? you like him, don't you?; czy to prawda? is that true?; co prawda as a matter of fact; święta prawda gospel truth; prawdę mówiąc to tell the truth, in truth, truth to tell; mijać się z prawdą depart from the truth; powiedzieć prawdę w oczy give sb a piece of one's mind; dążyć do prawdy aim at truth; naga prawda naked truth; spojrzeć prawdzie w oczy face the truth; dać świadectwo prawdzie emf. testify to the truth; prawda w oczy kole the greater the truth, the greater the libel; zgodny z prawdą truthful.

• истина

• правда

• правдивость

* * *

сущ. правда, истина

prawdziwość, szczerość сущ. правда (правдивость)

racja, słuszność сущ. правда (правота)

sprawiedliwość сущ. правда (справедливость)

chociaż, mimo że, wprawdzie с-з. правда

naprawdę, rzeczywiście, istotnie част. правда

* * *

♀ правда; истина;

spojrzeć prawdzie w oczy посмотреть правде в глаза;

* * *

- święta prawda

- prawda jak oliwa na wierzch wypływa

* * *

pl. ocz- Nom. -y Gen. -u Ins. - ami l. - yma

1. ( narząd wzroku) eye, optic (arch.); piwne/brązowe/niebieskie oczy hazel/brown/blue eyes; podbite oko black eye, shiner, mouse; bystre oko sharp l. keen eye; mieć bystre oko be sharp l. keen eyed l. eyesighted; zaczerwienione oko reddish eye; kocie oczy ( na drodze) cat's eyes; kocie oko min. cat's eye; tygrysie oko min. tiger's eye; dno oka anat. eyegrounds, fundus of the eye; oko cyklonu meteor. bull's eye, the eye of the storm; sokole oko eagle eye; maślane oczy filmy eyes; wprawne oko practiced eye; w mgnieniu oka in a blink of an eye, in a twinkling, in a flash l. crack; na pierwszy rzut oka at first glance; coś widać na pierwszy rzut oka sth can be seen at first glance; bez zmrużenia oka without batting an eye; na moich oczach before l. under my eyes, in front of my very eyes; słabnąć l. niknąć w oczach ( o człowieku) be fading away, be wasting away; ale masz oko! good eye!; cieszący oko easy on the eye; cieszyć oko please the eye; klapki na oczach blinders, tunnel vision; klapki na oczy ( konia) blinders; Br. blinkers; w moich oczach to jest nic niewarte it's not worth a penny in my eyes l. to my mind; z zamkniętymi oczami with one's eyes closed; pożerać kogoś oczami devour sb with one's eyes; patrzeć na coś krzywym okiem frown upon sth, look askance at sth; być komuś solą w oku be a thorn in sb's side l. flesh, be the stone in sb's shoe; (szkolić się) pod okiem instruktora (train) under the supervision of the instructor; ciemno, choć oko wykol the night is inky black; rzucać się w oczy stick out a mile, stick out like a sore thumb; spędza mi to sen z oczu I can't get it out of my mind; czytam w twoich oczach, że... I can see l. read it in your eyes that...; dobrze ci z oczu patrzy you have a kind look in your eyes; iść, gdzie oczy poniosą go and never look back, walk and don't look back; jak okiem sięgnąć as far as the eye can see; mieć oczy wokół głowy have eyes at the back of one's head; zrobiło mi się ciemno przed oczami I was seeing spots before my eyes; mam to na oku I'm keeping a (sharp) eye on it; mieć coś na oku (np. o pracy) set sights on sth; mam babcię ciągle przed oczyma I can still see grandma before my eyes; miej oczy i uszy otwarte! keep your eyes and ears open!; powiedzieć l. wygarnąć komuś prawdę w oczy tell sb the truth to his/her face, speak the truth to sb's face; wspominać kogoś/coś z łezką w oku think softly l. affectionately l. nostalgically about sb/sth, think about sb/sth with affection; mydlić komuś oczy pull the wool over sb's eyes, throw dust in sb's eyes; nawet nie mrugnął okiem he didn't flicker an eyelid; nie mogłem od niej oderwać oczu I couldn't take my eyes off her; nie mogę spojrzeć jej w oczy I can't look her in the eye/face; mieć oko na coś keep one's eyes open l. peeled l. skinned for sth; nie spuszczaj z oka dzieci keep your eye on the children, keep a close eye l. watch on the children; podbić komuś oko give sb a black eye l. a shiner; własnym oczom nie wierzę! I can't believe my eyes!; nie zmrużyłem oka I didn't sleep a wink; otworzyć szeroko oczy open one's eyes wide; widzieć kątem oka see sth out of the corner of one's eye; strzec kogoś/czegoś jak oka w głowie keep a close eye on sb/sth; rzut oka na coś glimpse at sth; kiedy ty wreszcie przejrzysz na oczy? when will you finally take the blinds off?; przewracać oczami turn up l. roll one's eyes; robić do kogoś perskie oko give sb the eye, give sb a glad eye, make eyes at sb; kłamać w żywe oczy lie through one's teeth, lie in one's throat; na piękne oczy on trust; w cztery oczy in private; rozmawiać z kimś w cztery oczy talk heart to heart to sb, talk eye to eye; rzuć na to okiem have l. take a look l. glance at it, please; cast an eye over it, please; gołym okiem with the naked eye; stanąć z kimś oko w oko stand face to face with sb, confront sb eyeball to eyeball; stracić kogoś z oczu lose sight of sb; spuścić oczy lower one's eyes, cast one's eyes down; spojrzeć prawdzie w oczy face the truth; wake up and smell the coffee; see things for what they really are; świecić oczami za kogoś blush for sb, take the rap; widzieć coś gołym okiem see sth with the naked eye; widzieć coś na własne oczy see sth with one's own eyes; widzieć coś oczami duszy see sth in one's mind's eyes; wpaść komuś w oko catch sb's fancy l. eye, take l. tickle l. catch sb's fancy; zamknąć oczy close one's eyes, breathe one's last; przymykać na coś oczy turn a blind eye to sth; zejdź mi z oczu! get out of my sight!; oczy mi się kleją I have heavy eyes l. eyelids; pi razy oko sth in the neighborhood of, more or less; pasuje to jak pięść do oka it's like a square peg in a round hole; oczy wychodzą mu na wierzch ( ze zdziwienia) his eyes popped out; oko ci zbieleje it'll leave you open-mouthed; kruk krukowi oka nie wykole crows don't pick crows' eyes; dog does not eat dog; oko za oko, ząb za ząb an eye for an eye and a tooth for a tooth; pańskie oko konia tuczy the eye of the master does more work than both his hands; prawda w oczy kole the greater the truth, the greater the libel; strach ma wielkie oczy fear has big eyes; czego oko nie widzi, tego sercu nie żal what the eye doesn't see, the heart doesn't grieve over; what the eye sees not, the heart craves not.

2. pl. oka Gen. ok (= coś jak oko) eye; ( w rosole) eye; pawie oko peacock's eye, ocellus, eyespot.

3. ( w sieci rybackiej) mesh.

4. żegl. ( wachta) watch, lookout.

5. żegl. ( pętla na linie) eye-splice, loop.

- dowiedzieć się prawdy to learn the truth (o kimś/czymś about sb/sth)

- ujawnić prawdę to reveal the truth (o kimś/czymś about sb/sth)

- dążyć do prawdy a. poszukiwać prawdy to search for a. seek the truth

- spojrzeć prawdzie w oczy to face the truth, to face up to the truth

- powiedzieć prawdę to tell the truth

- „mówić prawdę, całą prawdę i tylko prawdę” Prawo; ‘to tell the truth, the whole truth, and nothing but the truth’

- to tylko część prawdy that’s only half the truth

- mieszać prawdę z fantazją to mix truth and fiction

- wyznał mi całą prawdę he made a clean breast of it

- mijać a. rozmijać się z prawdą euf. to be economical with the truth euf.

- być blisko prawdy to be close to the truth

- być dalekim od prawdy to be far from the truth, to be far from being true

- odpowiadający prawdzie/niezgodny z prawdą true/untrue

- czy to prawda? is it true?

- to prawda that’s true

- to prawda, ale… (it’s) true, but…

- to nie może być prawda! it can’t be true!

- prawda jest taka, że… the truth is that…

- w tym nie ma za grosz prawdy there is no truth in that

- nie ma w tym słowa a. ani krzty prawdy there is not a shred a. an iota of truth in that

- tkwi w tym ziarno prawdy there’s a grain a. kernel of truth in that

- jest w tym nieco/sporo prawdy there is some/a great deal of truth in that

- prawdy odwieczne/niepodważalne eternal/undeniable truths

- stara a. obiegowa prawda an old a. a common truth

- prawdy życiowe worldly common truths

- „on nie mógł jej zabić” – „prawda!, on by nawet muchy nie zabił” ‘he couldn’t have killed her’ – ‘true! he wouldn’t harm a fly’

- „miałeś tu posprzątać” – „prawda! zupełnie zapomniałem” ‘you were supposed to clean here’ – ‘that’s right a. that’s true, it slipped my mind’

- święta prawda! how very true!

- ładnie tu nad jeziorem, prawda? it’s nice here on the lake, isn’t it?

- nigdy go nie poznałeś, prawda? you’ve never met him, have you?

- prawda, że tu pięknie? isn’t it beautiful here?

- prawda, jaka ona ładna? isn’t she pretty?

- trzeba wreszcie, prawda, znaleźć jakieś, prawda, rozwiązanie tej kwestii it’s high time, you know, you found some, you know, solution to this problem

- □ prawda absolutna Filoz. absolute truth

- fundamentalne prawdy wiary Relig. articles of faith, fundamentals

■ naga prawda książk. the naked truth

- święta prawda książk. the honest truth

- prawdę mówiąc a. prawdę powiedziawszy a. po prawdzie pot. if truth be told, to tell you the truth

- prawdę mówiąc, nie wiem, co o tym myśleć if truth be told, I don’t know what to think about it

- Bogiem a prawdą książk. as a matter of fact

- co prawda pot. admittedly, to be sure

- obiecywano mi co prawda stypendium, ale… to be sure a. admittedly I’ve been promised a scholarship, but…

- mam w tym jakiś udział, co prawda minimalny, ale jednak… I have a share in it, admittedly a very small one, but still…

- dać świadectwo prawdzie książk. to bear witness a. give testimony to the truth

- powiedzieć a. wygarnąćpot. komuś prawdę w oczy to give it to sb straight from the shoulder US pot.

- powiedzieć komuś kilka słów prawdy to tell sb a few home truths

- prawda jak oliwa na wierzch wypływa przysł. the truth will out

- prawda w oczy kole przysł. nothing hurts like the truth

* * *

* * *

look, have l. take l. cast a look l. glance (na kogoś/coś at sb/sth); ( w górę) look up; ( za siebie) look round; ( wstecz) look back; ( posępnie) lower (na kogoś/coś at l. on l. upon sb/sth); ( w zamyśleniu) muse (na kogoś/coś at l. on sb/sth); spoglądać na zegarek look at one's watch; spoglądać w lustro look in the mirror; spoglądać po sali look round the room; spoglądać z góry na kogoś/coś look down on l. upon sb/sth, look down one's nose at sb/sth; spoglądać na kogoś jako na... view l. consider sb as...; spoglądać przez ramię look over one's shoulder; spoglądać na coś niechętnie squint at sth; spoglądać na kogoś wrogo look daggers at sb, give sb a hostile look; Adam nie śmiał spojrzeć Ewie w oczy Adam didn't dare look Eve straight l. square in the eyes; spoglądać sobie w oczy look each other in the eyes; spójrz prawdzie w oczy wake up and smell the coffee, face the truth; spojrzeć śmierci w oczy look death in the face; spojrzeć komuś prosto w oczy look sb straight in the eyes; spojrzałem z dystansem na tę sprawę I looked at this matter without emotions; spójrz poważnie na ten problem give it a serious consideration; spojrzeć na kogoś znacząco/życzliwie/pogardliwie give sb a meaningful/friendly/scornful look; spojrzeć na coś z innej perspektywy view sth from a different angle; spojrzeć na coś we właściwym świetle get l. put sth in the right perspective; spojrzeć w przyszłość look to the future.

- błędne/bystre/zamglone/żywe oczy wild/sharp/hazy/lively eyes

- brązowe/piwne/szare/zielone oczy brown/hazel/grey/green eyes

- dwoje a. oboje oczu a pair of eyes

- głęboko osadzone oczy deep-set eyes

- podbite/podsinione oczy black-ringed/livid eyes

- przekrwione/skośne/wpadnięte/wyłupiaste/wypukłe oczy bloodshot/slanting/sunken/bulging/protruding eyes

- łzy napływają a. nabiegają komuś do oczu tears are welling up in sb’s eyes

- oczy komuś zachodzą łzami tears flow into sb’s eyes

- łzy zakręciły się komuś w oczach tears rolled in sb’s eyes

- męczyć a. wytężać a. wysilać oczy to strain one’s eyes

- mrużyć oczy to squint

- otwierać/zamykać oczy to open/to close one’s eyes

- skierować a. obrócić oczy na kogoś/na coś to direct one’s eyes at sb/sth

- wodzić za kimś/czymś oczami a. śledzić kogoś/coś oczami to follow sb/sth with one’s eyes

- tkanina w kolorowe oka polka-dot fabric

- oka na a. w rosole drops of fat in the broth

- stać na oku to bow watch

□ argusowe oczy książk. Argus-eyed look

- kocie oczy Techn. catseyes

- kocie oko Miner. cat’s eye

- magiczne oko Radio, Techn. magic eye

- oko cyklonu Meteo. eye of the storm, storm centre

- oko opatrzności Relig. (symbol opatrzności) the Eye of Providence

- pawie oko (wzór na piórach pawia) peacock’s eye

- tygrysie oko Miner. tiger(’s)-eye

- wole oczy Archit. (ornament) bullseye a. bull’s-eye ornament

- wole oko Archit. bullseye a. bull’s-eye window

■ sokole oko eagle eye

- o sarnich oczach doe-eyed

- szklane oczy (chorobliwe) glazed a. shiny eyes; (o tępym spojrzeniu) glassy a. glazed eyes

- świdrowate oczy przest. piercing eyes

- bez zmrużenia oka a. oczu without batting an eye(lid)

- być czyimś okiem i uchem to be sb’s eyes and ears

- być/pozostawać/uczyć się pod czyimś okiem to be under sb’s tutelage

- cieszyć a. nęcić a. przyciągać a. przykuwać a. rwać a. wabić oczy a. oko to please the eye

- rzucać się a. bić a. uderzać w oczy to be blatant

- dawać po oczach pot. to blind, to dazzle

- dla czyichś pięknych oczu a. na piękne oczy for sb’s pretty face

- dobrze/źle jemu/jej z oczu patrzy he/she has a kind/a forbidding look in his/her eyes

- dwoi a. troi się mu w oczach he sees double/triple

- iść a. pójść gdzie a. dokąd oczy poniosą a. zaprowadzą to go and never look back

- jak a. gdzie okiem sięgnąć a. oko sięga as far as the eye can see

- mieć ciemne plamy przed oczami to see spots before one’s eyes

- pociemniało mu a. zrobiło mu się ciemno przed oczami he saw spots before his eyes

- leźć a. włazić komuś w oczy pot. to nag sb pot., to get in sb’s way pot.

- mieć dobre a. bystre oko a. oczy (być spostrzegawczym) to have observant eyes; (mieć dobry wzrok) to have good a. sharp eyes

- mieć kocie oczy to have cat’s eyes

- mieć kogoś/coś na oku a. mieć oko na kogoś/coś to keep an eye a. a sharp eye on sb/sth

- mieć kogoś/coś przed oczami to have sb/sth before one’s (very) eyes

- stoją mi przed oczami I have them before my very eyes

- mieć oczy (szeroko) otwarte to keep one’s eyes open a. skinned, to keep one’s weather eye (on sth)

- mieni się mi/jemu/jej w oczach a. świat/wszystko mi/mu/jej mieni się w oczach I see/he sees/she sees spots

- mówić a. powiedzieć a. wygarnąć komuś coś prosto w oczy to say sth in sb’s face

- na czyichś oczach before a. in front of a. under sb’s (very) eyes

- na oko more or less

- napawać a. paść a. sycić oczy czymś a. widokiem czegoś/kogoś to feast one’s eyes on sth/sb

- nie móc oderwać oczu od kogoś/czegoś to have one’s eyes riveted to sb/sth

- nie śmieć spojrzeć komuś w oczy a. nie śmieć pokazać się komuś na oczy to not be able to look sb in their eyes a. face

- nie wiedzieć, gdzie oczy podziać a. schować książk. to not know where to look

- nie wierzyć a. nie dowierzać (swoim a. własnym) oczom to not believe one’s own eyes

- obserwować coś/patrzeć na coś kątem oka to watch/to see sth out of a. from the corner of one’s eye

- oczy się mu/jej kleją a. zamykają his/her eyelids are drooping

- oczy się mu/jej świecą a. śmieją do kogoś/czegoś his/her eyes shine a. are shining at sb/sth

- oczy wychodzą a. wyszły a. wyłażą a. wylazły mu/jej na wierzch a. z orbit (ze strachu) his/her eyes bulge(d) from his/her head a. sockets; (ze zdziwienia) his/her eyes pop(ped) out on stalks

- oczy zachodzą mu/jej mgłą a. mgła przysłania a. zasłania a. zasnuwa mu/jej oczy his/her eyes get hazy, his/her sight gets blurred

- oko mu/im zbieleje this will knock him/them out

- otworzyć oczy to wake

- otworzyć szeroko oczy a. zrobić duże a. wielkie oczy a. wybałuszyć a. wytrzeszczyć oczy to goggle

- patrzeć a. spoglądać a. zerkać spod a. kątem oka to look (at sth) out of a. from the corner of one’s eye

- pilnować a. strzec kogoś/czegoś jak oka w głowie a. jak źrenicy oka to guard sth with one’s life

- podnieść a. wznieść oczy to lift a. raise one’s eyes

- postawić oczy w słup to cast up one’s eyes in astonishment

- patrzeć krzywym a. złym okiem na kogoś/coś to frown (up)on sb/sth, to look askance at sb/sth

- przeszyć a. prześwidrować a. przewiercić kogoś oczami to look at sb piercingly

- przewracać oczami a. wywracać oczy a. oczami to roll one’s eyes

- robić (do kogoś) słodkie oczy pot. to cast a. to make sheep’s eyes (at sb)

- robić coś dla (ludzkiego) oka a. dla ludzkich oczu to keep up appearances

- zrobić a. puścić do kogoś (perskie) oko to wink at sb

- rozmawiać/spotkać się z kimś w cztery oczy to talk/to meet with sb face to face a. tête-à-tête

- skakać a. rzucać się komuś do oczu to fly at sb’s throat

- spojrzeć niebezpieczeństwu/prawdzie/śmierci (prosto) w oczy to face the danger/truth/death

- spotkać się a. stanąć a. znaleźć się z kimś/z czymś oko w oko to be eyeball to eyeball with sb/sth

- spuścić a. opuścić oczy to lower one’s eyes

- stracić kogoś/coś z oczu a. z oka to lose sight of sb

- strzelać oczami (rzucać wesołe spojrzenia) to cast happy glances; (lękliwie zerkać) to cast anxious glances

- szukać oczami kogoś/czegoś to look about for sb/sth

- ścigać a. gonić kogoś/coś oczami to follow sb with one’s eyes

- w czyichś oczach in sb’s eyes

- w oczach rapidly

- zmieniać się w oczach to change overnight

- urosnąć w oczach (dziecko) to shoot up

- w żywe oczy blatantly

- kłamać w żywe oczy to lie through one’s teeth, to tell brazen lies

- widoczny gołym okiem visible to the naked eye

- widzieć a. zobaczyć coś a. przekonać się o czymś na własne a. swoje oczy to see sth with one’s own eyes

- widzieć coś oczami a. oczyma duszy a. wyobraźni to see sth in one’s mind’s eye

- wisieć oczami na kimś/czymś to fix one’s eyes on sb/sth, to glue one’s eyes to sb/sth

- wpaść komuś w oko to catch one’s fancy; (zwrócić uwagę) to catch sb’s eye

- wykłuwać komuś oczy czymś to fling sth in sb’s face

- wypatrywać (sobie) za kimś/czymś oczy to look out for sb/sth

- z zamkniętymi a. zawiązanymi oczami (z łatwością) with one hand (tied) behind one’s back; (trafić gdzieś) with one’s eyes closed

- (po)za oczami behind sb’s back

- zamknąć oczy książk., euf. to pass away, to breathe one’s last (breath)

- zamykać a. przymykać a. (przy)mrużyć na coś oczy to turn a blind eye to sth

- zejść komuś z oczu to get out of sb’s sight

- zginąć a. zniknąć komuś z oczu to vanish from sb’s sight

- oko za oko, ząb za ząb an eye for an eye, a tooth for a tooth

- co z oczu, to z serca a. z myśli przysł. out of sight, out of mind

- czego oko nie widzi a. oczy nie widzą, tego sercu nie żal przysł. what the eye doesn’t see, the heart doesn’t grieve (over)

- pańskie oko konia tuczy przysł. the master’s eye makes the horse fat

- popie oczy, wilcze gardło, co zobaczy, to by żarło przysł. sb has eyes bigger than their stomach

prawda [pravda] f

1) ( treść zgodna z rzeczywistością) Wahrheit f

\prawda! stimmt!

co \prawda allerdings, zwar

to \prawda das ist wahr

czy to \prawda? stimmt das?

smaczne danie, \prawda? schmeckt gut, oder?

zgodny z prawdą wahrheitsgemäß

prawdę mówiąc um ehrlich zu sein

2) ( obiektywna rzeczywistość) Wahrheit f

\prawda o kimś/czymś die Wahrheit über jdn/etw

3) naga \prawda die nackte Wahrheit

mijać się z prawdą nicht der Wahrheit entsprechen

spojrzeć prawdzie w oczy der Wahrheit ins Auge sehen

spoglądać [spɔglɔndaʨ̑] < perf spojrzeć>

vi

1) ( kierować wzrok)

\spoglądać na kogoś/coś auf jdn/etw blicken [ lub schauen]

\spoglądać komuś w oczy jdm in die Augen schauen [ lub blicken]

2) ( kierować myśli)

\spoglądać w przeszłość/przyszłość in die Vergangenheit/Zukunft schauen [ lub blicken]

3) ( rozpatrywać)

\spoglądać na coś innymi oczyma auf etw +akk mit anderen Augen schauen [ lub blicken]

4) spojrzeć faktom/prawdzie w oczy den Fakten/der Wahrheit ins Auge sehen [ lub blicken]

\spoglądać na kogoś z góry auf jdn von oben herab schauen [ lub blicken]

spojrzeć śmierci w oczy dem Tod ins Auge sehen

spojrzeć na kogoś krzywo jdn schief ansehen ( fam)

nie móc spojrzeć komuś w oczy jdm nicht in die Augen sehen können